Yazarlar, kitaplarını kendilerinin e-kitap olarak yayımlamalarının birçok stratejik avantajı olmasına rağmen, çoğu kez geleneksel yayınevleriyle çalışmayı tercih ediyor. Bunun birkaç temel nedeni söz konusu.
Birincisi, yayınevi-yazar ilişkisi yüzyıllardan bu yana var olan bir ilişki ve birçok yazar, kitabının yayımlanması için bu ilişkiye dayalı süreçlerin kaçınılmaz olduğunu düşünüyor ya da dijital yayıncılık süreçleri konusunda yeterli bilgi sahibi değil. Bir başka neden, yazarın kitaplarını dijital olarak yayımlama seçeneğini seçmesi durumunda, kitabın yayına hazırlanması için gereken editörlük, tashih, kapak tasarımı, vb. yayın süreçleriyle, pazarlama gibi hizmetleri kendisinin organize etmek zorunda kalacak olması olabilir. Keza geleneksel yayınevleri bu tür hizmetleri yazarlara bir paket olarak sunuyor ve dolayısıyla yazarların bu tür profesyonellik gerektiren ayrıntılarla uğraşmaları gerekmiyor.
Yazarın kitabını e-kitap olarak kendisinin yayınlaması, okuyucu pazarını genişletir
Günümüzde okuyucular, Amazon’un Kindle’ı veya Apple’ın iPad tableti gibi seçeneklerin yanı sıra, kitapları basılı, çevrimiçi ve sesli olarak tüketme konusunda çok sayıda tercihe sahip. Öte yandan özellikle yeni başlayan veya henüz geniş bir okuyucu kitlesine ulaşamamış yazarlar, kitaplarının dijital yayın platformları üzerinden okuyucuyla buluşması konusunda geleneksel yayıncılık platformlarına göre çok daha kolaylığa ve avantaja sahip. Geleneksel yayınevleri, belirli kitap kategorilerinden oluşan bir yayın politikasına sahip olup, yayınlayacakları kitapları bu politika doğrultusunda birkaç yıla yayılan sürelerle önceden planlıyor olmaları nedeniyle, piyasaya yeni giren yazarların kitaplarının basılma şansı son derece sınırlı oluyor. Oysa yazarlar, kitaplarını dijital yayın platformları üzerinden herhangi bir yayınevine ihtiyaç duymadan doğrudan kendileri yayınlayabilmekte, fiyatını kendileri belirleyebilmekte ve kitabını birden fazla platformda pazarlayabilmektedir.
Kitaplarını dijital yayın platformlarında yayımlamak isteyen yazarların dikkat etmesi gereken birkaç önemli nokta var
Birincisi ve en önemlisi, e-kitapların özel olarak formatlanmasının gerekliliği. Dünya e-kitap piyasasını elinde tutan Amazon’un e-kitaplarının sadece kendi platformunda kullanılan ve bir kitap okuyucu olan Kindle tabletlerine özgü belgeler için ‘.azw’ uzantılı ve e-kitapları Amazon’da yayımlamak için ‘.mobi’ uzantılı özel formatları var. Apple ve Google gibi diğer dijital kitap platformlarının büyük çoğunluğu ise ‘epub’ denilen ortak bir e-kitap formatı kullanıyor. Dolayısıyla, yazar eserini söz konusu platformların e-kitap formatlarına uygun hale getirmesi gerekiyor. Bu ise belli bir düzeyde teknolojik ve grafikerlik bilgisini gerektiriyor. Yazar bu düzeyde bir yeteneğe sahip değilse, kitabının e-kitap olarak formatlanması için profesyonellere belli bir ücret ödemek zorunda kalacaktır.
Türkçe olarak yazılan e-kitaplar açısından önemli bir sorun daha var: Amazon, Apple ve Google gibi dünyanın en büyük dijital kitap platformları henüz Türkiye’deki okuyucu kitlesine yönelik Türkçe eserlerin yayımlanmasına izin vermiyor. Söz konusu platformlar bunun nedenini açıklamamakla birlikte, olası iki neden akla geliyor. Birincisi, Türkiye’de pazarlanacak e-kitaplar için yerel yasal düzenlemelerin karmaşık olması ihtimali. İkinci bir olasılık ise, dijital yayınları çevrimiçi olarak pazarlayan platformların, yazarların bireysel olarak pazarladıkları e-kitapların yayıncısı olarak muhatap alınmaları ve dolayısıyla içerik olarak sorunlu e-kitaplara ilişkin yaşanacak yasal sorunlarda sorumlu tutulacak olmaları gibi sakıncalar olabilir. Daha önce belirttiğimiz gibi, söz konusu platformlar bu konuda herhangi bir açıklama yapmadıklarından, bu görüşler sadece gayrı-resmi birer olasılık olarak duruyor.
Bu engelleri aşarak, kitabını e-kitap olarak yayımlamak isteyen yazarların dikkate alabileceği bir de iyi haberimiz var. Uluslararası çevrimiçi dijital kitap platformları, Türkiye’den yazarların kitaplarını İngilizce, Fransızca, İspanyolca veya Almanca gibi yaygın okuyucu kitlesi olan diğer dillerde yayımlamasına izin veriyor. Bu durumda yazarlar, Türkçe olarak yazdıkları kitaplarını diğer dillere çevirterek, bu platformlarda pazarlamaları söz konusu olabiliyor. Bununla ilgili daha geniş bilgileri paylaştığımız diğer yazılarımızda ele alıyor olacağız.
Kitabınızı Türkçe yazıp, profesyonel bir çevirmene başka dillerde çevirterek, uluslararası piyasalarda e-kitap olarak pazarlamayı düşünüyorsanız, önemli bir noktaya dikkat etmeniz gerekiyor. Şayet kitabınızın Türkçe versiyonunu geleneksel bir yayıneviyle anlaşıp, Türkiye’de basılması için bir sözleşme imzaladıysanız, çok büyük bir ihtimalle diğer dillerde yurtdışı piyasalar da dahil olmak üzere, kitabın dijital ortamlarda yayımlanması haklarını da yayınevine devretmiş olabilirsiniz. Oysa Türkiye’deki geleneksel yayınevleri, Türkçe yayımladıkları kitapların diğer dillerde yayımlanmasına ilişkin pazarlama konusunda çoğu kez ciddi bir çaba sarf etmiyor. Bu durumu göz önüne alarak, yayıneviyle yapacağınız sözleşme öncesi kitabınızın diğer dillerdeki versiyonları ve uluslararası dijital kitap platformlarında yayın haklarının sizde kalması için özel bir pazarlık yapabilirsiniz.